Een beperking hebben: Mijn mening

Dit onderwerp houdt mij van tijd tot tijd erg bezig. Toevallig zag ik laatst 2 uitersten van opmerkingen over het hebben van een beperking. De een zei dat handicaps niet bestaan, dat iedereen talenten en uitdagingen heeft. Als je gebruik maakt van de talenten, kun je alle uitdagingen aan. En de ander zei: Ik ken helaas wel mensen met autisme. Twee opmerkingen die waarschijnlijk goed bedoeld zijn, maar mij nogal bezig hielden. De eerste opmerking is (lijkt) heel positief naar mijn mening en de ander nogal negatief. Ik geef hier mijn mening over, al ben ik me ervan bewust, dat de context van beide opmerkingen ontbreekt.

De positief lijkende opmerking

Handicaps bestaan niet. Iedereen heeft talenten en uitdagingen. Als je gebruik maakt van de talenten, kun je alle uitdagingen aan.

Deze mening lijkt wat mij betreft te positief. Het positieve eraan is dat de beperking niet als probleem wordt gezien. Tegelijkertijd wordt er ontkent dat handicaps bestaan. Natuurlijk is het fijn als iedereen mee zou kunnen doen in de samenleving op een manier waarop men niet wordt belemmerd door de beperking. Maar naar mijn mening kan dat helemaal niet. Dit lijkt misschien haalbaar voor mensen met een beperking die, met eventuele hulpmiddelen toch zelfstandig kunnen wonen en leven. Er zijn echter ook mensen die zo beperkt zijn, dat ze niet zelfstandig kunnen wonen. Neem bijvoorbeeld mensen met een matig tot ernstige verstandelijke beperking. Dan kun je moeilijk zeggen: “Handicaps bestaan niet.” En ondanks dat als je een handicap hebt zoals ik die heb, kun je er niet niet om heen. Ik kan mijn handicap niet wegtoveren, maar ik kan er wel goed mee leren omgaan, door het te accepteren en mijn manier van leven erop aan te passen.

En natuurlijk heeft iedereen talenten, dat heeft iedereen, of je nou wel of geen beperking hebt, maar daarmee “los je de handicap niet op”. Het zijn immers twee hele andere dingen.

De negatieve opmerking

Ik ken helaas wel mensen met autisme.

Deze opmerking is naar mijn mening gewoon verkeerd. Deze opmerking suggereert, door het woord ‘helaas’ dat het hebben van, in dit geval, autisme een probleem is. Terwijl dat niet zo hoeft te zijn. Autisme is een ingewikkeld iets. Maar het heeft ook echt zijn mooie kanten, zoals het zien van bepaalde details en het analytisch vermogen wat iemand met autisme kan hebben. Autisme is ook bij iedereen weer anders.

Algemener gezien vind ik juist dat een beperking niet een probleem hoeft te zijn. Als je het als een probleem gaat zien, heeft het een negatief effect op het leven van iemand met een beperking. Nee makkelijk is het niet altijd, maar we zullen het er wel mee moeten doen. En gelukkig kan dat ook. Daarom vind ik ook dat de beeldvorming over het hebben van een beperking veel positiever kan. Maar je hoeft het ook weer niet te ontkennen dat het bestaat.

Mijn mening over mijn beperking

Met mijn beperking kan ik goed omgaan over het algemeen. Ik ervaar het niet als een probleem, maar juist als een kracht. En natuurlijk heb ik ook wel eens een dag, dat het gewoon niet goed gaat. Dat was bijvoorbeeld toen de trapondersteuning van mijn fiets het begaf laatst. Ik moest toen zonder trapondersteuning naar huis fietsen. Heel zwaar was dat. De rest van de dag was ik dus moe en kon ik niets meer behalve tot rust komen, daar ging mijn planning. Maar aan de andere kant vind ik het niet erg om een beperking te hebben. Leuk is anders, maar ik weet niet beter dan dat ik bijvoorbeeld deze blog maar met een hand moet typen in plaats van twee handen. Voor een hoop dingen heb ik allerlei dingen geleerd, zodat ik dat wel kan. Bijvoorbeeld blind typen met vijf vingers. Mijn mening ligt dus ergens in het midden van deze twee uitersten van opmerkingen.

Hoe je als iemand zonder beperking naar een beperking kunt kijken en kunt helpen

Een beperking hebben hoeft niet persé een negatief iets te zijn. Er zijn genoeg mensen met een beperking die prima kunnen functioneren in de maatschappij. Het is ook niet zo dat de de ene beperking erger is dan de andere. Het valt niet met elkaar te vergelijken en omdat het er zoveel zijn, kun je ze ook niet over een kam scheren. Je kunt het in sommige gevallen ook relativeren. Zo zei ik tegen mijn zoon: Ik ben spastisch, oma draagt een bril, en jij hebt autisme. Kortom: Iedereen heeft wel iets.

Mijn tips:

Kijk goed naar de persoon met de beperking. Sommige mensen ervaren hun handicap als een kracht, anderen hebben misschien meer moeite met de acceptatie en/of ervaren onbegrip, waardoor zij meer moeite kunnen hebben met hun beperking.

Daarnaast behandel iemand met een handicap als dat je ieder ander zou behandelen. Er zijn mensen die praten over degene met een beperking in plaats van met de persoon zelf. Ik heb het wel eens meegemaakt dat iemand tegen me sprak alsof ik een klein kind was omdat ik op mijn driewielfiets fietste. Daardoor valt mijn beperking wel meer op. Gelukkig gebeurt dat me bijna niet.

Neem de tijd voor mensen. Ja, ik weet dat alles steeds sneller moet, maar mensen met een (onzichtbare) beperking hebben vaak meer tijd nodig om de dingen gedaan te krijgen en dat kun je niet altijd zien aan iemand met een beperking. Dus als je je ergert omdat de persoon voor je in de rij bij de kassa langzaam is met afrekenen, bedenk dan dat deze persoon daar gewoon wat meer tijd voor nodig heeft. Ik ben zelf bijvoorbeeld zo’n trage klant, maar het lukt me gewoon niet om snel te doen.

Als je ziet dat iemand hulp nodig heeft, vraag even of deze persoon hulp nodig heeft. Aan de persoon die hulp nodig heeft is het vervolgens de taak om netjes hulp te accepteren of af te wijzen. Ik ben mensen die mij hulp aanbieden altijd erg dankbaar, ook al heb ik de hulp niet nodig.

Hoe kijk jij tegen het hebben van een beperking aan?