Executieve functies en cerebrale parese + Tips

Ik ben net klaar met werken en nu wil ik deze blog gaan schrijven over executieve functies. Op de een of andere manier, kan ik er maar moeilijk aan beginnen. Over mijn dag kan ik maar moeilijk overzicht houden. Daarvoor heb ik echt een agenda nodig, waarin ik mijn dagelijkse planning. Ik gebruik daarvoor Google Calendar, die ik standaard open heb staan als ik achter mijn laptop zit.

Wat zijn executieve functies?

Dat ik geen overzicht heb, moeilijk kan schakelen, het lastig vind om te beginnen met deze blog en mijn emoties niet goed onder controle kan houden heeft te maken met de executieve functies(EF). De executieve functies zijn de verschillende processen in de hersenen, waarmee we ons gedrag sturen. In het filmpje hieronder zie je wat het precies inhoudt.

Het filmpje is gericht op executieve functies bij kinderen, maar dit geldt net zo goed voor volwassenen. Als je bijvoorbeeld autisme, NAH, cerebrale parese, AD(H)D, dyslexie, dyscalculie hebt, dan kun je moeite hebben met executieve functies. Ik noem nu deze aandoeningen op, maar misschien komt het ook wel voor bij andere aandoeningen voor.

Onder executieve functies vallen de volgende dingen:

Ik ben geen psycholoog of dokter, maar dit is wat ik ervan weet. Deze blog gaat dan ook over mijn ervaringen met executieve functies en cerebrale parese. Doordat mijn hersens zijn beschadigd heb ik cerebrale parese en daardoor heb ik moeite met de executieve functies. CP en alle aandoeningen die ik hierboven heb beschrijven zijn bij iedereen anders, dus het kan zijn dat je er in meer of mindere mate of misschien wel helemaal geen moeite hiermee hebt. Bij mij is dat dus wel zo en ook mijn zoon heeft door zijn autisme moeite mee. Bij ons thuis is het dus dubbel op.

Welke invloed heeft het op mijn leven?

Momenteel vind ik dit nog wel het moeilijkste aan mijn handicap. Je kunt het niet zien, maar het heeft een vrij grote invloed in mijn leven en dat van mijn gezin. Zoals ik al schreef, heb ik geen overzicht over allerlei zaken, zoals mijn planning en heb ik echt structuur nodig. Ook kan ik ineens boos worden of heel verdrietig omdat ik daar geen controle over heb. Ik ben gestopt met mijn stage en mijn studie omdat ik moeite had met zaken als overzicht houden, plannen en organiseren. In mijn hoofd is het een enorme chaos omdat de informatie in de hersenen traag wordt verwerkt. Daardoor waren gesprekken voeren met cliënten erg lastig.

Ik heb mijn beperkingen altijd kunnen compenseren, door hard te werken, tot het niet meer ging. Dat deed ik onbewust, aangezien ik niet wist dat mijn executieve functies niet goed werken. Pas tijdens mijn revalidatie kwam ik hierachter.

Executieve functies kun je niet aanleren

Toen ik net was gestopt, kreeg ik nog wel eens de vraag of ik niet alsnog verder kon gaan met mijn opleiding. Dan was het maar even zwaar en hard werken en of ik die vaardigheden . Maar executieve functies kun je niet aanleren, je kunt er wel mee leren omgaan. Voor mij was het daarom beter om te stoppen met mijn studie en uit eindelijk iets anders te gaan doen.

Voorheen liep ik altijd achter de feiten aan en werkte hard om te kunnen voldoen aan wat er van mij werd verwacht. Plannen kon ik niet, ik had geen overzicht over allerlei zaken. Nu gaat dat een stuk beter, maar het blijft wel moeilijk. Ik merk nu ik werk heb, wat ik goed aankan en er meer structuur is in mijn week dat het veel beter gaat.

Chaos

Mijn huis wil ik opgeruimd hebben en ik wil niet veel spullen hebben. Dat geeft rust en overzicht. Timemanagement, is ook iets wat ik heel moeilijk vind. Ik heb geen besef van tijd. Ik weet bijvoorbeeld niet hoe lang 10 minuten duren. Het is ook de reden waarom ik discussies probeer te vermijden. Ik kan er niet goed mee omgaan omdat ik niet goed kan zeggen wat ik op zo’n moment wil zeggen. Gevatte opmerkingen, zijn dan ook meestal niet aan mij besteed.

Vroeger was het altijd een rommel in huis, ik was vaak spullen kwijt, vergat vaak spullen. Ik kon mijn leven niet organiseren en plannen. Dat lijkt vanzelfsprekend, maar dat is het niet. Er wordt namelijk niet vaak geleerd hoe je de dingen precies moet doen. Hoe plan je? Hoe organiseer je je spullen? En hoe ruim je op en maak je schoon? Of hoe ga je met geld om? Over opruimen zegt Marie Kondo dat het een vaardigheid is wat je moet leren, niemand kan van nature goed opruimen zegt ze.

Wat mij helpt om beter om te gaan met executieve functies

• Ik wil dat mijn huis opgeruimd is, dat geeft rust en overzicht. Daarom houd ik ook van minimalisme.
• Ik heb mijn portemonnee, sleutels en andere dingen die ik vaak gebruik, standaard in mijn tas zitten, dan vergeet ik ze niet. Tegenwoordig heb ik ook maar een tas, voor het overzicht.
• Mediteren met Headspace, een andere app kan natuurlijk ook. Hierdoor ben ik rustiger.
• Het huishouden doen door middel van routines van Flylady.
• Ik heb veel geleerd uit de boeken van Marie Kondo.
• Ik maak lijstjes.
• Vaak draag ik onderweg en tijdens het werken mijn Noise Canceling koptelefoon.
• Ik maak dagelijks een planning in Google Calendar, maar wie weet is wekelijks wel beter.
• Ik neem de tijd om (goed) op te ruimen.
• Reinheid, rust en regelmaat.

Voor mij werkt dit allemaal prima. Het zou hier en daar wel beter kunnen, maar voor nu werkt het eigenlijk wel prima. Mijn zoon heeft autisme en loopt eigenlijk tegen dezelfde dingen aan en heeft nog meer moeite met de executieve functies. Daarom zijn vaste structuren bij ons thuis erg belangrijk. Voor mij werken de bovenstaande dingen goed. Ik zou ze ook graag aan mijn zoon willen leren. Maar ook hier is weer de vraag: Hoe?

Bronnen:

• Wij leren
• Hersenletsel-uitleg
• Gedragsproblemen in de klas
• kinderpsy.nl