Regelmatig lees ik opmerkingen op sociale media over de beeldvorming over het hebben van een beperking. Ik lees bijvoorbeeld: dat iedereen wel een beperking heeft of dat we maar een ander woord voor handicap of beperking moeten verzinnen want de woorden handicap en beperking klinken zo negatief. Rond het hebben van een handicap hangt in 2021 nog steeds een stigma, al heb ik wel het idee dat het wel beter wordt, al gaat het heel langzaam.
Ongemakkelijke complimentjes door het stigma
Complimentjes zijn leuk om te krijgen en goed voor het zelf vertrouwen. En natuurlijk is het ook erg leuk om iemand te vertellen dat bijvoorbeeld het eten lekker smaakte. Ik word meestal erg blij van complimenten. Meestal, want er zijn ook complimenten die ik helemaal niet fijn vind om te krijgen en waar ik een nogal ongemakkelijk gevoel van krijg.
Sommige complimenten zijn niet leuk om te krijgen. Het zijn de complimenten die je krijgt, niet omdat iets bijzonders of juist iets gedaan hebt wat heel goed is. Nee, het zijn meer de normale dingen waarvan men denkt dat ik dat dan niet zou kunnen omdat ik een handicap heb. Zo kreeg ik laatst dit compliment van iemand op Twitter als reactie op mijn tweet aan de NS over reisassistentie, zodat ik mijn driewielfiets kan meenemen.
“Belangrijkste is dat ik Rosita een mega stoere vrouw vindt, het is niet niks om met een speciale fiets van overal naar nergens te komen!”
Op het eerste gezicht denk je misschien: “Wat een lief compliment!”. Maar om eerlijk te zeggen vond ik het heel naar om te horen. Alsof het heel knap is van mij om op mijn driewielfiets te fietsen. En dat ik dat niet zou kunnen normaal gesproken vanwege mijn handicap. Het is dus knap dat ik kan fietsen op mijn driewielfiets, omdat ik CP heb. Zo komt het op mij over en het is allemaal heel erg goed bedoeld, maar dat maakt het natuurlijk niet minder pijnlijk.
Een normaal leven met een beperking
Een hulpmiddel zorgt ervoor dat ik ook gewoon mijn ding kan doen. Ook ik heb een normaal leven met een gezin en een baan. (net als veel mensen met een handicap) Maar toch heeft men door het hebben van een handicap het idee dat dingen “moeilijk” en “lastig” zijn. Ik ging een tijdje geleden alleen naar Rotterdam met de trein om daar te werken. De vraag die ik kreeg van meerdere mensen: “Gaat je vriend ook mee?” Een paar dagen later kreeg ik dezelfde vraag toen ik mijn vaccin kreeg. Ik kan dat allemaal prima zelf. Waarom zou ik dat niet zelf kunnen? Juist door het gebruik van hulpmiddelen kunnen we meedoen. Als nu de wetgeving en samenleving mensen met een handicap zouden accepteren en een handicap en hulpmiddelen als normaal zouden zien. Dat zou zo fijn zijn.
Het stigma is er nog steeds in 2021
Het stigma dat het hebben van een handicap lastig is, is er in 2021 nog altijd. Een handicap is vaak nog altijd problematisch. Men denkt dat het heel zwaar is om te leven met een handicap. Maar ik vind dat dat niet perse zo is. Het is gewoon wat het is. Geen moeilijk gedoe. Maar men heeft er een heel ander beeld van. Zo las ik laatst: “<naam> lijdt aan <een bepaalde handicap> en “Die is rolstoelafhankelijk”. Persoonlijk vind ik dat namelijk te negatief, te dramatisch. Zeg bijvoorbeeld “<naam> heeft <een bepaalde handicap>” of “die zit of maakt gebruik van een rolstoel”. Ik heb er wat van gezegd en inmiddels is de tekst aangepast, dat vind ik heel fijn. Beschrijf de handicap gewoon zoals het is, hang er geen extra negativiteit aan door woorden als lijden en afhankelijk aan. Bovendien klopt lijden aan niet eens, want een handicap is geen ziekte. Maar aan de andere kant, maak het ook niet mooier dan dat het is. We hebben geen “uitdaging” of een “vlekje”. We hebben gewoon een handicap. Niets meer en niets minder.
Weet niet wat lastiger is het hebben van een zichtbare beperking of juist een onzichtbare beperking of handicap. Zo heeft mijn dochter ADHD en een tic. De ADHD is onzichtbaar en daardoor is er vaak onbegrip over haar houding. Daarnaast heeft zij ook een tic, zij hikt dan heel hard en heeft daar geen controle over. Je ziet mensen dan raar kijken en sommigen zelfs geirriteerd. Zo was er op haar vorige werkplek een klant die vond dat zo iemand niet in een brasserie in de bediening mocht werken en zo vertelde zij dat ook letterlijk aan mijn dochters leidinggevende. Of zij niet beter gewoon in de keuken of zo kon werken???? Gelukkig was het antwoord van de leidinggevende dat mevrouw zelf kon kiezen of ze accepteerde mijn dochter of ze ging maar elders lunchen. Tegenwoordig spreekt mijn dochter mensen die raar kijken gewoon aan, of ze wel eens van gil de la tourette gehoord hebben? Sommige mensen uiten zich dan in verontschuldigingen , weer anderen kijken dan weg en negeren haar vraag. De meeste waardering heb ik dan voor mensen die eerlijk toegeven dat ze er niet bij stilstonden hoe pijnlijk hun reactie aankomt.